Urodziny „Świerszczyka”
„Świerszczyk” świętuje swoje 75 urodziny! Jest najstarszym czasopismem dla dzieci w Europie! Pierwszy numer ukazał się w maju 1945 roku. Jego pomysłodawczynią była Ewa Szelburg-Zarębina: powieściopisarka i poetka polska, Pierwszy Kanclerz Kapituły Orderu Uśmiechu w latach 1968–1976.
Świerszcz grający za kominem był symbolem ciepła rodzinnego domu, czyli tego, co wiele dzieci utraciło w wojennej zawierusze. W 1945 roku brakowało dosłownie wszystkiego. „Świerszczyk” miał zastąpić zniszczone podręczniki. Służył nie tylko dzieciom, ale też dorosłym, bo było wśród nich wielu, którzy nie umieli czytać.
Czasopismo zawsze miało szczęście do ludzi. Najwybitniejsi twórcy literatury dziecięcej i najlepsi polscy ilustratorzy oddawali swe pióra i pędzle do dyspozycji zielonego przyjaciela dzieci.
Współpracowali z nim i przyjaźnili się przez dziesięciolecia tacy literaci, jak: Helena Bechlerowa, Wanda Chotomska, Danuta Gellnerowa, Stanisław Grochowiak, Czesław Janczarski, Mira Jaworczakowa, Anna Kamieńska, Ludwik Jerzy Kern, Maria Kownacka, Tadeusz Kubiak, Joanna Kulmowa, Irena Landau, Ewa Nowacka, Danuta Wawiłow, Marcin Brykczyński, Dorota Gellner, Grzegorz Kasdepke, Irena Landau, Anna Onichimowska, Elżbieta Pałasz, Grzegorz Wasowski, Małgorzata Węgrzecka.
Pierwszym redaktorem naczelnym pisma była Wanda Grodzieńska. Swoją funkcję pełniła przez 10 lat.
Wanda Grodzieńska była m.in. poetką. Dla dzieci napisała takie wiersze jak "Najprawdziwsza bajka", "Były sobie koty dwa", "O ślimaku, co szukał wiosny”.
Pierwszą okładkę przygotował wybitny rysownik Jan Marcin Szancer. I ta pierwsza praca przerodziła się w kolejne, ponieważ Szancer został kierownikiem artystycznym oraz, co oczywiste, twórcą kolejnych okładek.
Pierwszą winietę (ozdoba w druku, ilustracja okolona ornamentem) zaprojektował Eryk Lipiński.
Nagrody:
W latach 2000 - 2020 wydano 21 milionów egzemplarzy „Świerszczyka”. Otrzymał on mnóstwo nagród i wyróżnień.
W 2009 roku - za upowszechnianie czytelnictwa czasopismo zostało wyróżnione przez kapitułę Polskiej Sekcji IBBY;
W 2015 roku zasługi „Świerszczyka” doceniło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wręczając specjalny dyplom, a Polskie Towarzystwo Wydawców Książek przyznając „Świerszczykowi” medal z okazji 70 lat obecności na rynku czasopism dla dzieci.
W 2016 roku - „Świerszczyk” zdobył Nagrodę Główną w kategorii Kultura przyznaną przez kapitułę XIV edycji konkursu „Świat przyjazny dziecku” organizowanego przez Komitet Ochrony Praw Dziecka.
***
- Więcej o historii „Świerszczyka” przeczytasz tutaj: https://czasdzieci.pl/ro_artykuly/id,15087ccf.html
- O pracy w „Świerszczyku” opowiadają 3 ilustratorki
- Elżbieta Grozdew – ilustratorka książek dla dzieci, która uważa, że „Świerszczyk” to dobro narodowe : https://www.youtube.com/watch?v=coBBaCHeYxI
- Anita Graboś – ilustratorka, która nigdy nie sądziła, że będzie pracowała dla „Świerszczyka” : https://www.youtube.com/watch?v=YJU1Tgdf3Yo
- Agnieszka Żelewska – ilustratorka, szczerze mówi o tym, jak to jest być matką czarownicy: https://www.youtube.com/watch?v=26qS4Ou7jFY
- Zestaw zabaw edukacyjnych znajdziecie i wydrukujecie tutaj:
https://sp15-zory.pl/wp-content/uploads/2020/04/Wielkie-Czytanie-Ekologia.pdf
https://sp15-zory.pl/wp-content/uploads/2020/04/Wielkie-Czytanie-Zdrowie.pdf
- Dla nauczycieli: Świerszczykowa edukacja wraz ze scenariuszami zabaw do druku tutaj:
https://czasdzieci.pl/ro_zabawy/d,107-swierszczykowa_edukacja.html
- Dla najmłodszych: Trzymający w napięciu odcinek przygód Świerszczyka, Bajetana Hopsa i jego przyjaciół p.t.: „Nowy Ktoś” obejrzysz tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=5fH-CGVOoGw
Zapraszamy do zapoznania się z historią tego niezwykłego czasopisma wielu pokoleń!
I. Jarosz, K. Kozera