Z KART HISTORII SZKOŁY
 

Trudne początki 20 grudnia 1945 roku nauczyciele przybyli do Iłowej (panie Janina Schmidt, Romana Szumska oraz pan Roman Kulesza) rozpoczęli starania o utworzenie szkoły podstawowej, a 2 lutego 1946r. dokonano już jej otwarcia. Twórcą i pierwszym kierownikiem tej szkoły była pani Janina Schmidt, pedagog niezwykle zasłużony dla iłowskiej oświaty i kultury. Na pierwszy rok szkolny zapisanych było 43 uczniów, a grono pedagogiczne liczyło troje nauczycieli. Szkołę ulokowano w budynku przy ulicy Borowskiej, który w późniejszych czasach przeznaczono na mieszkania dla nauczycieli. W ciągu miesiąca liczba uczniów podwoiła się, więc szkołę, na prośbę kierownika, przeniesiono do budynku przy ulicy Kolejowej (późniejszy internat technikum ogrodniczego). To lokum szybko okazało się za ciasne dla spragnionych wiedzy iłowian i wkrótce podstawówkę przekwaterowano na ulicę Piaskową. Mimo znacznej poprawy bazy lokalowej, nauka w tej szkole odbywała się w bardzo trudnych warunkach. Borykano się z wieloma problemami: brakiem piór, zeszytów, ołówków i innych przyborów. Budynek przesiąknięty był wilgocią i chłodem. O początkach szkoły pani J. Schmidt wypowiadała się następująco:

 

Najpierw zaczęto spisywać dzieci i dorastającą młodzież, by zorientować się, ile utworzyć klas, jaki obrać lokal. Tablice i ławki pomagali zwieźć gospodarze i żołnierze. Przygotowania do otwarcia szkoły podstawowej trwały około jednego miesiąca. 2 II 1946r. obchodzono otwarcie szkoły. Szkoła w dniu rozpoczęcia zajęć liczyła 43 uczniów. Utworzono 4 klasy. W ciągu miesiąca liczba uczniów wzrosła do 84 i trzeba było szukać innego lokalu. Starano się o budynek, w którym mieścił się szpital. Dzięki wielu podaniom, prośbom i desperacji, szpital przeniesiono do Żar, a szkoła zdobyła budynek do nauki. Lekcje niestety odbywały się w zimnych klasach, bo małe piecyki nie ogrzewały dużych sal. Wkrótce powstało siedem klas, a niektóre z nich miały po dwa oddziały. Nie było żadnego szkolnego sprzętu, tablicy ani stołu, nie mówiąc już o jakichkolwiek pomocach naukowych. Szperaliśmy godzinami w różnych nie zamieszkanych domach, szopach, strychach, ciesząc się każdym znalezionym krzesłem, ławką czy innym sprzętem. Największą radość sprawiło nam znalezienie tablicy ze sztalugami w Czernej. Triumfalnie przenieśliśmy ją na własnych barkach ze wsi.

 

Koniec z analfabetyzmem W roku szkolnym 1946/47 szkoła liczyła już 317 uczniów (w klasach I-VII), a kadra nauczycielska 6 osób: Janina Schmidt, Romana Fedorowicz, Zenon Czuba, Kazimierz Kulesza, Zofia Wierzbicka, Bronisław Ostrowski. Na nauczycieli nałożono takie zadania, z jakimi ani przedtem, ani potem nie mieli do czynienia. Władze państwowe postanowiły bowiem rozwiązać problem analfabetyzmu w Polsce. Ponad 70% dorosłej części przybyłych do gminy Iłowa osadników polskich nie umiało czytać ani pisać. Dlatego też naukę w szkole prowadzono niejako w dwóch trybach. Pierwszy - "normalny"- przeznaczony był dla dzieci i młodzieży w wieku szkolnym, natomiast drugi - prowadzony systemem wieczorowym - skierowany był do osób dorosłych i polegał na realizowaniu w ciągu jednego roku szkolnego materiału z dwóch klas. Ten system może nie zachwycał poziomem wykształcenia absolwentów, przyczynił się jednak do tego, że zjawisko analfabetyzmu w gminie iłowskiej zostało zlikwidowane. Dokładny obraz pracy w szkole w pierwszych latach jej istnienia nakreśla w swym wierszu pani Zofia Wierzbicka- jedna z pierwszych nauczycielek i kierowniczek tejże szkoły. Tak oto przedstawia się ten wizerunek:

 

Kraj potrzebował naszej pomocy,
Więc robiliśmy wszystko, co było 
w naszej mocy.
I analfabetyzm należało zlikwidować,
I pomoce naukowe potrzebne do lekcji przygotować.
Należało również w wyborach aktywnie uczestniczyć, 
Dyżury pełnić, agitację prowadzić, głosy pomóc liczyć.
To wszystko leżało w zakresie pracy nauczyciela
A płacono nam wówczas bardzo niewiele
Każdy pracował, ile mógł, 
nie narzekał.
Miał wizję przyszłości, na lepsze czasy czekał.
Hasłem przewodnim "Ojczyzna 
w potrzebie"
Taka była odezwa nauczycielu 
do Ciebie.
Patriotyczne to było wezwanie, 
temat do lekcji i do wychowania:
"Ucz, wychowuj, odgruzowuj,
sadź las, zbieraj ziemniaki i siano.
W przyszłości będzie Ci to policzono i uznano![...]
"Praca"  

Lata 50. Nowa generacja wychowawców Lata 50. to czas, kiedy w szkole doszło do jakościowej zmiany wśród kadry nauczycielskiej. Do pracy przystąpiła nowa generacja "zapaleńców", absolwentów średnich szkół pedagogicznych - na absolwentów wyższych uczelni Iłowa musiała jeszcze kilkanaście lat poczekać. Fakt ten miał ogromne znaczenie, gdyż ciągle borykano się z brakiem wykwalifikowanych nauczycieli, a do szkoły właśnie wkraczały dzieci powojennego wyżu demograficznego. Szkoła w okresie tym liczyła już 573 uczniów i 15 nauczycieli. W tym czasie pani Stanisława Włosek założyła XVI Drużynę Harcerską im. T. Kościuszki, a pani Łucja Biegasiewicz pierwszą drużynę zuchową. 

Lata 60.-80. Rozbudowa szkoły Na początku lat sześćdziesiątych do iłowskiej podstawówki uczęszczało 637 uczniów. Liczba ta w szybkim tempie ciągle się zwiększała. Ponownie zaczęły pojawiać się problemy lokalowe. Naukę prowadzono na trzy zmiany, a zajęcia z wychowania fizycznego odbywały się na szkolnym podwórku, zimą zaś w klasach i na korytarzach- brak było bowiem sali gimnastycznej. Zdecydowano wówczas o przeniesieniu klas I-III do innych budynków- do pałacu, do remizy strażackiej, a następnie do internatu Zespół Szkół Rolniczych. Takie przeprowadzki nie miały pozytywnego wpływu na efektywność nauczania, więc w roku 1965 przystąpiono do pierwszych prac przy budowie nowego skrzydła szkoły, wraz z niewielką salą gimnastyczną. Budowę zakończono w 1969 r., kiedy to zorganizowano ogólnopolską inaugurację roku szkolnego. W roku szkolnym 1973/1974 szkoła stała się pierwszą w powiecie Zbiorczą Szkołą Gminną, a dwa lata później otrzymała imię bohatera ZSRR- Anatolija Naumowicza Malichowa. Po przemianach społeczno-ustrojowych w Polsce, wolą rodziców zrezygnowano z tegoż patronatu. W latach 80. powrócił znany już wcześniej szkole problem - za mały lokal. Przy tak dużej ilości oddziałów nie można było dobrze zaplanować zajęć szkolnych. Naukę zaczęto prowadzić na dwie zmiany, co było utrudnieniem dla młodszych uczniów. Dyrekcja szkoły wraz z przedstawicielami rodziców rozpoczęła sprzedaż cegiełek na fundusz budowy szkoły. Rozbudowa była w trakcie przygotowania, ale wydarzenia 1989 r. spowodowały , że tę inwestycję odłożono na później. Pieniądze zostały wydane na inne cele, dołączyła do tego jeszcze inflacja i problem lokalowy nie został rozwiązany. 

Przeprowadzka maluchów Kłopoty z dodatkowym budynkiem dla szkoły zostały na pewien czas rozwiązane, gdyż przeniesiono uczniów klas I-III do wynajętego budynku przy ulicy Kolejowej - dawnej willi Winklerów. Jednak nieruchomość ta została sprzedana, a małych uczniów czekało ponowne przekwaterowanie. W roku 1993 dzieci klas I-III swoje miejsce znalazły w budynku przy ulicy Kolejowej, w dawnym internacie Zespołu Szkół Rolniczych w Iłowej. 

Reforma w szkolnictwie W wyniku reformy w systemie oświaty 1 IX 1999 r. powstało 3 letnie gimnazjum, które wraz ze szkołą podstawową tworzyło Zespół Szkół w Iłowej. W 2001 r. nastąpił całkowity podział szkół na Szkołę Podstawową w Iłowej i Gimnazjum w Iłowej. Przełom wieków dostarczył znaczące zmiany w szkolnictwie. Organem prowadzącym szkołę został samorząd terytorialny. Wprowadzono dwa etapy nauczania- nauczanie zintegrowane w klasach młodszych oraz nauczanie blokowe w klasach IV-VI. Rok 2001 przyniósł ze sobą zmianę dyrektora szkoły. Funkcję tę przejęła pani Beata Laskowska. Wicedyrektorkami zostały panie Halina Zarzeczna (2001r.) oraz pani Jolanta Kobylińska (2003r.). 

Nadanie szkole imienia Lotników Alianckich 3 czerwca 2005 r. odbyły się demokratyczne wybory patrona naszej szkoły. Głosowało 245 uczniów i 38 nauczycieli. Społeczność szkolna wybrała imię Lotników Alianckich (176 głosów). Do tego wyniku z pewnością przyczyniła się wcześniejsza wizyta angielskich żołnierzy, którzy przybliżyli uczniom czasy II wojny światowej i losy Wielkiej Ucieczki. To spotkanie wywarło na nas ogromne wrażenie przede wszystkim dlatego, że ukazało przeszłość naszego regionu. W okresie II wojny światowej w Żaganiu i okolicach istniał kompleks hitlerowskich obozów jenieckich, w skład którego wchodziły m.in.: Stalag VIII C i jego filie (Stalag w Koninie Żagańskim, Stalag VIII E w Świętoszowie) oraz Stalag Luft 3. 

Nasze sukcesy Szkoła Podstawowa w Iłowej ma w pełni wykwalifikowaną kadrę .Wielu nauczycieli posiada kilka specjalności i spory dorobek zawodowych sukcesów. Na ten wizerunek szkoły mają wpływ pomysłowość, osobowość i kreatywność Dyrekcji oraz sumienna praca nauczycieli. Istotne dla naszej szkoły było nawiązanie współpracy ze szkołą w Rietschen - uczniowie i nauczyciele obu szkół uczestniczyli we wspólnych szkoleniach i wycieczkach integracyjnych w ramach realizacji projektów unijnych. Szkoła tętni życiem. Tradycją stały się takie uroczystości, jak "Ubieranie drzewka świątecznego w magiczne słowa", konkurs międzyszkolny "Europa da się lubić", festyn "Imieniny szkoły". Uczniowie chętnie wspierają akcje ekologiczne: "Sprzątanie świata", "Ratujmy kasztanowce". Odnoszą liczne sukcesy w konkursach przedmiotowych, tematycznych i sportowych. Baza szkoły w szybkim tempie ulega przemianie. Do najważniejszych inwestycji należą: odnowa sali gimnastycznej, klas lekcyjnych, wymiana okien, założenie paneli w gabinetach, remont korytarzy, dachu, stworzenie profesjonalnej pracowni komputerowej i językowej, kotłowni oraz założenie centralnego ogrzewania. Nasza szkoła została wyróżniona wieloma tytułami. W 2003 r. otrzymaliśmy miano "Szkoły z klasą". Akcję zorganizowała "Gazeta Wyborcza" oraz Centrum Edukacji Obywatelskiej, a patronował jej Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski. Inne ważne tytuły nadane naszej placówce to: "Szkoła bez przemocy" oraz "Szkoła Odkrywców Talentów". Na to, że szkoła przetrwała w dobrej kondycji przez tyle lat i nadal wspaniale funkcjonuje, miało ogromny wpływ zaangażowanie i poświęcenie dyrektorów i kierowników placówki. 

Kierownicy i dyrektorzy Szkoły Podstawowej w Iłowej
Schmidt Janina (1946- 1949) 
Czuba Zenon (1949- 1950) 
Wierzbicka Zofia (1950- 1952) 
Wojciechowski Kazimierz (1952- 1959) 
Szopa Henryk (1959- 1960) 
Ptak Henryk (1960- 1961) 
Grzesiński Jan (1961- 1962) 
Ponczek Janina (1962- 1963)
Rembas Stanisław (1963- 1973)
Fechner Lechosław (1973- 1974)
Łagoś Tadeusz (1974- 1976)
Baruch Mieczysław (1976- 1984)
Babiszkiewicz Jan (1984- 1992)
Dąbrowska Jolanta (1992- 2001)
Laskowska - Trzeciak Beata (2001- )